छुवाछूत बिनाको अर्को नेपाल संभव छ, आउनुहोस् निर्माण गरौं
केन्द्रीय अध्यक्षको ज्यूको सन्देशकसैलाई पछाडि नछाड (Leave No One Behind) को भावनाको कदर गर ।
राष्ट्रिय दलित नेटवर्क (RDN) नेपाल वि.संं.२०५७ भाद्र ६ गतेका दिन दलित समुदायका बहुआयामिक समस्याहरुको दीर्घकालिन समाधानका लागि जातीय छुवाछूत र भेदभाव विनाको अर्को नेपाल संभव छ, आउनुहोस निर्माण गरौं भन्ने मूल नाराकासाथ स्थापना गरिएको थियो । RDN नेपालको स्थापनमा उठाएका कतिपय मुद्दाहरु स्थानीय हुँदै राष्ट्रिय अनि अन्तराष्ट्रियकरण भई सही ढंगले संबोधन भएकोप्रति गौरव अनुभूति भएको छ । नेपालको संविधानमा दलित सम्बन्धी व्यवस्थाहरु, जातीय छुवाछूत विरुद्ध कानून, दलित समुदायको सहभागिता, छुवाछूत मुक्त राष्ट्र घोषणा, हलिया मुक्ति तथा पुनःस्थापना, पूर्वी नेपालको हरवाचरवाको मुक्तिको घोषणा, राष्ट्रिय भूमि आयोगको गठन, राष्ट्रिय सभाबाट दलित सम्बन्धी संकल्प प्रस्ताव लगायत ऐतिहासिक उपलब्धी भएका छन् ।
नेपाली दलितहरुको मूल समस्या भनेको राजनीति क्षेत्रमा (पार्टीहरुभित्रको समावेशीकरण, जनप्रतिनीधमुलक संस्थाहरुभित्रको समावेशीकरण, प्रशासनिक क्षेत्रको समावेशीकरण), आर्थिक क्षेत्रमा (भूमिहिनताको अन्त्य, बेरोजगारीको अन्त्य, शोषणमुलक प्रथाहरुको निर्मूलन) र सामाजिक क्षेत्रमा (जातीय छुवाछूतको अन्त्य, दण्डहिनताको अन्त्य र शिक्षामा रहेको बंचितीकरणको अन्त्य) लगायतका समस्याहरुको एकसाथ समाधान गर्न आगामी दशक अर्थात २०२१ देखि २०३० लाई दलितअधिकार दशकका रुपमा राष्ट्रिय दलित नेटवर्कले अभियानका रुपमा संचालन गरिरहेको छ । यस अभियानका क्रममा यही वर्ष संयुक्त राष्ट्र संघले दीर्घकालिन विकास लक्ष (एजेण्डा २०३०) को समीक्षा गर्दैछ भने नेपाल सरकारले १६औं योजना निर्माण गरिरहेको छ । सो योजनामा दलित सवाल संबोधनको लागि वकालत गर्नुपर्ने छ । मुक्त कमैया, कम्लहरी, हलिया र हरवाचरवा सम्वन्धी वस्तुस्थितिको अध्ययन प्रतिवेदन २०७९ को अक्षरसः कार्यान्वन गर्नुपर्ने र हरवाचरवा मुक्तिपछि पुनःस्थापनाको लागि हामी संघर्षरत रहेका छौं भने हालै दलित समुदायको विभेद र उत्पीडनहरुको अन्त्य गरी सामाजिक, साँसकृतिक, आर्थिक र राजनीतिक समानता, समृद्धि र सामाजिक न्याय सुनिश्चित गर्ने सम्बन्धी राष्ट्रिय सभाबाट दलित सम्बन्धी संकल्प प्रस्ताव र सोको कार्ययोजना कार्यान्वयनको चरणमा रहेकोले दवाव सिर्जना गरिरहेका छौं । च्म्ल् नेपाल दलित समुदायलाई केन्द्र भागमा राखेर सबैप्रकारका विभेदका विरुद्धको लडाईमा सम्झौताहिन संघर्षमा अन्तिमसम्म मानवअधिकार र सामाजिक न्यायका पक्षमा उभिने कुरा पुनः प्रतिबद्धता जाहेर गर्न चाहन्छौं । यस कार्यमा निरन्तर निगरानी गर्न मानवअधिकार तथा न्यायका पक्षधर सम्पूर्ण राजनीतिक दल, स्थानीय जनप्रतिनीधिहरु, नागरिक समाज, प्राध्यापक, शिक्षक, वकिल तथा संचारकर्मी मित्रहरुलाई अनुरोध गर्न चाहन्छौं ।
आज राष्ट्रिय दलित नेटवर्क (RDN)नेपालको २३औं स्थापना दिवसको अवसरमा यसका संस्थापकहरु, सामाजिक रुपान्तरणको अभियानका साझेदारहरु, आबद्ध महासंघ, नेटवर्क तथा एलाइन्सहरु, मानवअधिकार तथा नागरिक संगठनका अगुवाहरु, दलित राजनीतिक संगठनहरु, दलित एक्टिभिष्टहरु, RDN नेपालका सबै तहका साथीहरु र आम दलितप्रति हार्दिक आभार व्यक्त गर्दै आफ्नो उद्देश्यमा अडिग हुंदै दलितअधिकार दशक २०३० को अभियानमा सदाझैं प्रतिबद्ध हुन आव्हानकासाथ हार्दिक शुभकामना व्यक्त गर्दछौं ।
गणेश बिश्वकर्मा
केन्द्रीय अध्यक्ष